Publikacje

Monografia wyczerpująco omawia podstawową instytucję polskiego prawa medycznego w szerokim prawnoporównawczym, prawnomiędzynarodowym oraz konstytucyjnym kontekście.

Książka zawiera omówienie następujących zagadnień: stanu epidemii w świetle powszechnego prawa międzynarodowego i europejskiego, w tym uregulowań Światowej Organizacji Zdrowia określających instytucję stanu zagrożenia zdrowia publicznego o znaczeniu międzynarodowym (z ang. „A Public Health Emergency of International Concern” (PHEIC)), Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych, Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, standardów Rady Europy, a w tym Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Konwencji o Prawach Człowieka i Biomedycynie, Europejskiej Karty Społecznej oraz rekomendacji i zaleceń Zgromadzenia Parlamentarnego RE oraz Komitetu Ministrów RE, a także prawa UE, w tym uregulowań traktatowych oraz decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 1082/2013/UE w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia; stanu epidemii w świetle uregulowań wybranych państw UE, w tym niemieckiej konstrukcji stanu epidemii o zasięgu krajowym (Epidemische Lage von nationaler Tragweite), francuskiej konstrukcji stanu epidemii (l’état d’urgence sanitaire), włoskiej konstrukcji ogólnokrajowego stanu zagrożenia epidemicznego (stato di emergenza di rilievo nazionale), a także szwedzkiej ustawy o ochronie przed chorobami zakaźnymi i konstrukcji niewiążących formalnie zaleceń sanitarnych; stanu epidemii w świetle ewolucji polskich uregulowań epidemicznych, w tym ustaw sanitarnych z 1919 r., 1935 r., 1963 r. oraz 2001 r.; konstytucyjnych podstaw stanu epidemii, m.in. zwalczanie chorób epidemicznych w świetle art. 68 Konstytucji RP, zwalczanie chorób zakaźnych w reżimie klęski żywiołowej; ustawowych ram stanu epidemii, w tym szczegółowa charakterystyka definicji legalnej stanu epidemii, ukształtowania upoważnień prawodawczych w ZapobChoróbU, problem szczepień przeciw COVID-19, stanu epidemii w świetle przepisów odrębnych, w tym z zakresu prawa cywilnego oraz przepisów funkcjonalnie związanych z instytucją stanu epidemii; stanu epidemii w świetle praktyki legislacyjnej Rady Ministrów i Ministra Zdrowia związanej z epidemią COVID-19, w tym analizę rozporządzeń MZ i RM ustanawiających normatywne ograniczenia epidemiczne.

Jedyny w doktrynie polskiego prawa komentarz do ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Komentarz prezentuje całość problematyki epidemicznej związanej ze stosowaniem w praktyce poszczególnych przepisów ustawy oraz powstałe w związku z ich wykładnią wątpliwości. Powołano istotne z punktu widzenia praktyki orzecznictwo, w tym orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, a także wypowiedzi przedstawicieli doktryny. Komentarz uwzględnia stan prawny na dzień 2.11.2020 r.

Publikacja stanowi kompleksowe i szczegółowe opracowanie przepisów wskazanej ustawy wraz z wyczerpującym komentarzem wyjaśniającym zagadnienia pojawiające się przy jej stosowaniu. Komentarz zawiera omówienie praw pacjentów w odniesieniu do m.in.:

• świadczeń zdrowotnych,
• informacji,
• działań niepożądanych produktów leczniczych,
• tajemnicy informacji związanych z pacjentem,
• wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych,
• poszanowania intymności i godności pacjenta,
• dokumentacji medycznej,
• zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza,
• poszanowania życia prywatnego i rodzinnego,
• opieki duszpasterskiej,
• przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie.

Komentarz obejmuje stan prawny na dzień 1.3.2020 r

System Prawa Medycznego to sześciotomowe dzieło kompleksowo omawiające cały polski system prawa medycznego. Przygotowany z wielką starannością podział materii pozwala Autorom – najwybitniejszym znawcom prawa medycznego w Polsce – przeprowadzić dogłębną analizę wszystkich zagadnień tej nowej gałęzi prawa, nurtujących zarówno teoretyków, jak i praktyków. Nad redakcją merytoryczną całego zbioru czuwają prof. Marek Safjan oraz prof. Leszek Bosek. Redaktorami Naukowymi poszczególnych tomów są wybitni specjaliści w danych dziedzinach.

Abstract: The article deals with compensation schemes and alternative methods of dispute resolution in situations of damages resulting from medical malpractice. The topic is analysed within different perspectives. Firstly, the examination of human rights and public international law provisions is performed in order to identify the meaning of the right to health and the right to healthcare as a possible benchmark of healthcare provision in a domestic context. Moreover, this international legal approach is supplemented with European Union law analysis. Secondly, the relevant contemporary phenomena in the provision of healthcare are being dealt with. In this context patients are regarded as consumers of healthcare services while within the contemporary approach both parties of the medical relationship are treated as equal in their competence to make valid decisions concerning prospective treatment. Nowadays the authority of physician is based in her or his professional qualifications and the patient’s competence is rooted in the construction of informed consent procedure. Therefore the current process of providing healthcare resembles a scientific endeavour rather than a relationship with paternalistic legal element, it is not any more a dual medical contract but a situation concentrated on healthcare activities, with multilateral dimension and co-shared decision-making, alongside many lines of internal communication.

Those characteristics of medical service are crucial within the process of identifying patterns of compensation arrangements and extra-judicial solutions in case of medical malpractice. The article aims at evaluating the possible and most often used methods of alternative dispute resolution in healthcare context within selected jurisdictions.

Abstract: The SARS-CoV-2 crisis of 2020 triggered a number of unprecedented reactions of European states, in particular in the form of either constitutional emergency measures or statutory anti-epidemic emergency measures. Poland chose to deal with the crisis by delegating powers to the executive by ordinary legislative means and declared a nationwide state of epidemic emergency on 13 March 2020 and a week later a state of epidemic on the basis of the Act of 5 December 2008 on preventing and combating infections and infectious diseases. For a century, Poland has been dealing with epidemics by delegating powers to the executive by ordinary legislative means. Anti-epidemic emergency measures were developed under the relevant acts of 1919, 1935, 1963, 2001, 2008 and now form an autonomous normative model authorised directly by Article 68 (4) of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997. The Constitution of 2 April 1997 authorises also extraordinary measures in situations of particular danger, “if ordinary constitutional measures are inadequate”. This article analyses anti-epidemic emergency regimes under Polish law in a comparative, historical and jurisprudential perspective.

The publication presents several dozen judgements of European and constitutional tribunals and of Polish as well as foreign courts which relate to the main issues of the debate conducted in Poland nowadays. They illustrate current development trends that occur in Polish and European medical law and also reveal the complexity and intricacy of medical issues. Separate statements enclosed to some judgements highlight the broad scope of problems arising in that field.

Glosses to each of the judgements and separate footnotes referring the reader to the literature provide a complete description of the subject matter. They also clarify the normative context of the cases reviewed. Moreover, all comments present problems from legal, ethical, political and even economic perspective. Both theoretical and practical aspects of issues concerning vindication of claims and the range of presentation of claims are highlighted in the book.

Abstract: It has been recently adopted under Polish law that the determinant of death is both the brain death criterion, tantamount to the permanent and irreversible cessation of its function, and the equally valid circulatory criterion. This means that the determination of brain death is not indispensable to pronounce a person dead, because the irreversible cessation of circulation is sufficient in this respect. The purpose of this article is to present current developments in Polish law against the comparative, historical and medical background.